Ik bevind me nog steeds in het universum van mijn geboortestad Blankenberge. Vrijdagavond ben ik te gast op het Best of B event dat de stad organiseert voor haar inwoners. Vertegenwoordigers van sport en cultuur worden er met tal van prijzen in de bloemetjes gezet. Even corrigeren: mijn vader is te gast en ik vergezel hem. Het is ons jaarlijks uitje sedert de dag dat mijn moeder om gezondheidsredenen er niet meer bij kan zijn. Mijn vader was zelf de laureat van de cultuurprijs van de stad, zo’n tien jaar geleden. Hij werd toen gevierd omwille van zijn bijdrage als leerkracht en gids in de stad en één van de drijvende krachten die de Belle Epoque-geschiedenis van de stad terug tot leven heeft gebracht. Ik ben ook de chauffeur van auto, want enkele jaren geleden verhuisden mijn ouders naar waar ik woon, aan de rand van de Vlaamse Ardennen.
Dat is waar ik bij stil sta op deze avond. Die terugkeer naar de wieg waar alles begon. Ik schreef al dat ik met enkele vrienden van vroeger jaarlijks probeer af te spreken daar waar wij met knikkers rondliepen, of eerder voetballende figuurtjes. Ik merk dat in mijn terugblik op mijn levenswandel nu vaker dan ooit aan dat heem terug denk. Ik woon al langer waar ik nu ben dan waar ik opgroeide. Toch blijft die geboorteplek aan mij vasthangen hoewel ik er maar enkele keren per jaar kom, op die speciale gelegenheden zoals deze avond. Voor mijn vader een fijne beleving. De vertrouwde gezichten van vroeger en zelfs enkele van nu komen allen langs zijn tafeltje voorbij om hem te begroeten. Meester Pas is even terug in de stad. Als zoon van word ik ondertussen ook herkend. En ook de schoolvrienden die aan de zee bleven wonen, komen langs. De zaalbeheerder van het casino zat in mijn klas. De hele avond hoor ik zijn stem. Hij sprak, in ware Oscarnominatiestijl, alle filmpjes in die die avond worden getoond. Een jongetje van toen uit onze straat, oud-leerling van mijn vader wordt gevierd. Vlaanderen kent hem als weerman David Dehenauw. Ook hij heeft het in zijn dankwoord over de betrokkenheid bij zijn geboortestad. Hoewel hij in het verre Brussel werkt, woont hij er nog steeds.
Wat is dat, die geboorteplek? Het is een plek die je niet zelf kiest. Het is een toevalligheid. Het is de plek waar je wortels voor het eerst grond raken, waar de wereld zich aan je laat zien. Een facet, amper een zandkorrel groot in vergelijking met de rest van de wereld. Die zandkorrel blijft aan mij hangen op één of andere wijze. Het dorp waar ik nu woon, lijkt daar geen substituut van te worden. Misschien krijgt die plek een grotere betekenis mocht ik er ooit vertrekken. Maar ik zie het niet meteen gebeuren.
Telkens ik Blankenberge verlaat, rij ik langs een vast parcours naar het binnenland. Ik rij de hele dijk af, langs de zee. Soms stop ik nog eens, zeker als ik met mijn motorfiets ga, en wandel het strand op. Gewoon kijken. Naar wat ik ken, ook al is er veel veranderd. Als mijn partner mee rijdt, dan voelt ze zich op vakantie. De zee is het decor van de vrije tijd. Het binnenland het echte leven. De zee is voor mij een evidente waarde. Een vertrouwd gezicht. Ik werkte enkele jaren als strandredder aan die waterlijn en misschien is die relatie hierdoor nog evidenter geworden. Ik hou wel van die waterlijn, die plek waar de mens zich moet aanpassen om te overleven. Van het natuurlijke wandelen naar het aangeleerde zwemmen.
Ik rij de hele dijk af en passeer het huisje waar mijn grootouders woonden. Een kleine arbeiderswoning die er nog altijd staat en die ogenschijnlijk, de afgelopen veertig jaar niet is veranderd. Vier jaar geleden sliep ik de laatste nacht in mijn ouderlijk huis. Het was verkocht en zou ’s anderendaags nieuwe bewoners leren kennen. Die nacht droomde ik intens van het huis van mijn grootouders. Ik liep er rond. Twee dromen zitten zichtbaar in mijn herinnering gebrand: die nacht en de nacht dat mijn grootvader van dat huis overleed, ondertussen vijftig jaar geleden. Als was het gisteren gebeurd, beide beelden, van toen en van enkele jaren geleden, zijn onbegrijpelijk helder.
Het lijkt erop dat je niet kan kiezen wat je onthoudt. Wat de toekomst brengt is een verrassing, maar wat het verleden je geeft, blijkbaar ook.
