“En plots zag ik enkele schoorstenen en de wolken die erachter voorbij schoven. Dat was hoe ik de wereld terug ontdekte”. Dat zei hij tegen mij met een zachte stem die toch doordrenkt was van belang. De wolken van de wereld opnieuw voor de eerste keer zien. De eerste keer. Ervaren dat je er bent. Het was het enige dat hij kon. De wolken zien. En de schoorstenen, een baken in zijn beperkte landschap. Een referentiepunt dat voor altijd in zijn geheugen zou gegrift zijn. Hij kon niet bewegen. Enkel kijken vanuit een bed. Hij werd wakker uit een coma die vijf weken had geduurd.
Hij was één van de eerste Covid-19-patiënten in onze regio. Hij kwam terug met een groep vrienden vanuit Madrid dat toen nog onschuldig in de zon baadde. De voetballers die hij daar zag werden nog toegejuicht door duizenden, ook door hem en zijn vrienden. Zakenmensen die elkaar vonden in een passie voor sport. Nu verenigd door een besmetting. Allemaal positief. Twee er erg aan toe. Hij het ergst. Voor het eerst waren er vijf weken van zijn leven voorbij gegaan zonder enig besef. Met een grote onzekerheid of hij het zou halen. Maar dat wist hij gelukkig niet.
Hij vertelde over zijn revalidatie die nu nog altijd bezig was. In enkele maanden terug aanleren waar hij de eerste keer vijftig jaar over had gedaan. Het vergt volharding en discipline. De bestemming was nog niet bereikt. Maar het ging al veel beter. Hij haalde zonder moeite voor mij en voor hemzelf een koffie uit de keuken.
Ik luisterde naar zijn verhaal. Het belang van zorg, aandacht, medeleven en hulp in die afgelopen maanden. Zorgpersoneel dat de tijd nam om zelfs een half uur bij hem op bed te zitten en te luisteren of te vertellen hoe het wereld was vergaan bij zijn aanwezigheid. Hoe een verpleegster, voor het naar huis gaan, nog snel zijn hoofdkussen kwam goedleggen. Omdat ze onthield dat hij het zelf niet kon. Artsen van intensive care die de tijd namen om hem even in een speciale rolstoel naar de buitenlucht te brengen, waar hij een half uur die wereld die hij door het raam had gezien, kon ruiken. Die warmte van de zon terug kon voelen. Een half uur, een boost in zijn herstel, zo noemde hij het. De kracht van een half uur natuur. Zijn verhaal illustreerde gedetailleerd en treffend wat al die witte lakens en dat klappen op straat echt betekenen. Zoveel meer dan die enkele minuten van verbondenheid. Zorgexperten, gedoemd tot onderschatting in een gezonde samenleving. Misschien brengt deze pandemie hier verandering in.
Ook zijn straat was solidair. Gras werd gemaaid en de koelkast gevuld. Collega’s zochten geregeld contact op. Merken dat je er toe doet, het is een revalidatie van het gevoel. Het psychisch lijden dat onzichtbaar maar voelbaar aanwezig is. En dat ook ondersteuning nodig heeft. Aandacht en tijd.
Ik vroeg hem naar zijn boodschap. Het waarom van zijn getuigenis. “We onderschatten, nog altijd, de ernst van deze pandemie. Ik wind mij op als ik vooraanstaande mensen deze crisis hoor minimaliseren. Ze begrijpen het niet als ik hen deze bedreiging zie benaderen alsof het een klassiek bedrijfsvraagstuk is, een sputterende productie of een haperende verkoop”. Dat is zijn wereld. Die van de economie. “Maar ook wij allemaal beseffen te weinig hoe gevaarlijk de situatie is waarin we ons bevinden”, zo zegt hij. “Dit is een tijd waarin we elk risico moeten vermijden”.
Zoals velen die het eindpunt in de ogen konden kijken, wordt zijn besef aangescherpt dat het leven zich vandaag afspeelt. Nu. Leven in de werkelijke wereld van nu. Een wereld die bevolkt is met al die professionele zorgverstrekkers, hulpvaardige buren, attente collega’s en liefhebbende familie. Dat is wat die witte wolken vertellen die achter die schoorstenen voorbij schuiven.
Deze tekst werd geschreven in het kader van een burgerinitiatief Kruisem Verlicht. Meer info op www.kruisemverlicht.be.
